Drie oud-beroepsmolenaars landelijk onderscheiden

Geschreven door Jan, J.G.M. Scheirs

Op de jaarvergadering van Vereniging de Hollandsche Molen werden op zaterdag 13 april jl. drie leden van het AKG voor hun vele verdiensten in de molenwereld onderscheiden. Het bestuur van het AKG is bijzonder verheugd dat drie beroepsmolenaars die hun bedrijf kortere of langere tijd geleden hebben beëindigd deze eer te beurt viel. Zij hebben niet alleen bijgedragen aan de instandhouding van de molens zelf, maar ook, allen gedurende tientallen jaren, door hun werk de waarde van het korenmolenaarsambacht uitgedragen. In twee gevallen werd er ook een opvolger gevonden voor hun bedrijf. De drie onderscheiden molenaars hebben een voorbeeldfunctie vervuld voor een jongere generatie en aangetoond dat het ambacht ook in de 21e eeuw levensvatbaar is.
Hans Petit en Jan Pijnappel ontvingen het Certificaat van Verdienste van De Hollandsche Molen en Hans Dobbe ontving de oorkonde en jaarprijs 2019 van het Molengiftenfonds voor Vernuft en Volharding.

Hans Dobbe

Foto: Roelof Kooiker

Hans Dobbe is onlosmakelijk verbonden met korenmolen De Vlijt in Wageningen.
In 1979 nog een troosteloze romp, nu een bruisend werktuig dat middenin de samenleving staat. Nadat de gemeente de molenromp in 1972 had aangekocht en had laten restaureren heeft Hans hem inwendig optimaal ingericht om graan te malen voor bakkers en particulieren. Het leidde tot een omzet van zo'n 15 tot 20 ton per week. En hij wist in de molen een goedlopende molenwinkel te realiseren met een flinke omzet.
Ondertussen deed Hans heel veel aan molenpropaganda, hij wist vele duizenden mensen naar de molen te krijgen. Hoogtepunt is daarbij de jaarlijkse Molenmarkt die al 40 jaar bestaat, en waarin de molen een centrale plaats heeft tussen bijna 120 kramen, en wel 10.000 bezoekers.
Ook op het gebied van de bescherming van de vrije windvang van de molen boekte Hans successen, waarvoor hij in 2009 de Evert Smit molenbiotoopprijs van Het Gilde van Vrijwillige Molenaars ontving. Hans was ook nauw betrokken bij de opleiding van korenmolenaars; hij was vijf jaar voorzitter van het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde.
Voorts zorgde Hans, die het inmiddels wat rustiger aandoet, voor een bekwame opvolger voor molen De Vlijt in de persoon van Bart Mols die het bedrijf voortzet.
Op de uit te reiken oorkonde staat vermeld: "Als blijk van waardering voor zijn inzet en volharding bij het behoud van molen de Vlijt te Wageningen als ambachtelijke korenmolen, de organisatie van de jaarlijkse molenmarkt, en het opzetten en organiseren van de korenmolenaarscursus."

Jan Pijnappel

Foto: Roelof Kooiker

Jan Pijnappel was de zesde generatie Pijnappel die, vanaf 1852 maar liefst, molenaar en eigenaar was van molen De Hoop in het Gelderse Oud-Zevenaar. In zijn handen is de molen vanaf de jaren zeventig omgevormd van een veevoederbedrijf tot een molen die uitsluitend meel produceerde voor menselijke consumptie. Er werd niet alleen geleverd aan bakkers en andere grote afnemers, maar ook aan particulieren, waartoe Jan, samen met zijn vrouw die daarbij een onmisbare rol speelde, een prachtige molenwinkel heeft opgezet. 

Jan heeft voor zijn beroepsgroep en voor het AKG veel betekend. Door zijn afkomst en door zijn achtergrond als bakker heeft hij vele collega’s kunnen adviseren. Hij was een zeer secuur molenaar voor wie het vakmanschap en de deskundigheidsbevordering van de molenaars binnen de vereniging altijd op de eerste plaats kwamen. Behalve dat hij veertig jaar in wisselende functies bestuurslid was van het AKG (een unicum in het bestaan van onze nog relatief jonge vereniging), heeft hij destijds de aanzet gegeven tot de jaarlijkse meel- en graankeuring, waartoe alle leden verplicht zijn. Zo konden de maal- en meelkwaliteit gemonitord en bijgestuurd worden. Hij bemande ook geruime tijd zelf het laboratorium.
In 2017 heeft Jan het molencomplex gelukkig kunnen overdoen aan een opvolger die het molenbedrijf voortzet.
Op de voorjaarsvergadering van het AKG in Hilvarenbeek op 15 april jl. zijn Jan en zijn echtgenote ook nog eens extra in de bloemetjes gezet vanwege hun verdiensten voor “de instandhouding van het korenmolenaarsvak”, zoals dat op de onderscheiding die Jan daar ontving te lezen was.
Het AKG hoopt dat het nog lang van de kennis en wijze raadgevingen van Jan Pijnappel zal kunnen blijven profiteren.

Hans Petit

Foto: Roelof Kooiker

Naast een bestaan als onderwijzer, werd Hans in 1988 molenaar in Ane, in het Noord-Westen van Overijssel. Tevoren had hij al de opleiding tot vrijwillig molenaar gevolgd en daarbij van diverse beroepsmolenaars, zoals Jan ter Voorde in Radewijk, het goede voorbeeld én de inspiratie meegekregen.
Toen hij dan in 1992 de kans kreeg om van het korenmolenaarschap volledig zijn beroep te gaan maken in Dalen, op stellingmolen “De Bente”, greep hij die kans graag aan. Aan de molen zelf, die sinds de oorlogsjaren buiten bedrijf was geweest, moest technisch nog heel veel gebeuren. Die werkzaamheden waren bij Hans evenwel in goede handen, en in enkele jaren tijd bouwde hij zijn molen uit tot een bedrijf dat enkel en alleen op windkracht (en daarnaast voor de kleine klusjes ook op spierkracht van de molenaar zelf!) functioneerde.
Hans had een goed lopende winkel voor trouwe particuliere klanten, stond op markten, organiseerde allerlei activiteiten op zijn eigen molen en daarbuiten, en was onverminderd enthousiast als het ging om het promoten van en uitleg geven over het ambacht van de korenmolenaar, in het bijzonder aan kinderen. Hij was lang een gewaardeerd lid van het AKG, en tevens lid van het Algemeen Bestuur.
Hans deed alles zelf en was onvermoeibaar. Dat is hij nog. Toch heeft hij, op een leeftijd die voor anderen het pensioen inluidt, in 2018 besloten zijn molenbedrijf in Dalen te beëindigen. Degenen die Hans kennen zijn ervan overtuigd dat hij niet op zijn lauweren gaat rusten. We zien hem in de toekomst vast ergens terug als (vrijwillig of part-time) molenaar.

Zonder meel geen brood !

Geschreven door Bart, B.H.J. (Wageningen) Mols

Volop reclame voor brood op TV en Heel Holland Bakt wederom een succesnummer. De negatieve berichtgeving rondom brood is weer naar de achtergrond verschoven, hetgeen een goede zaak is want brood is onze dagelijkse levensbehoefte. De (kleinere) ambachtelijke warme bakker heeft steeds meer profijt van de groeiende vraag naar lekkere bijzondere broden. Uw AKG-molen vaart daar ook wel bij. Diezelfde kwaliteit is beschikbaar voor de thuisbakker, met óf zonder broodbakmachine. Kwaliteit van voeding is steeds meer een hot item in de Nederlandse keukens.
Uw AKG-molenaar helpt u graag met adviezen voor het verkrijgen van de voor u meeste wenselijke bakresultaten. Want brood is er in alle soorten en maten. Wit of bruin, met of zonder zaden en pitten, broodjes of platbrood, broodbakmachine of zonder, volkoren of niet, tarwe of spelt etc. Voorop staat de kwaliteit van het basisingrediënt: graan ! Uw AKG-molenaar let hier met nadruk op.
De AKG-molenaars gaan in 2019 verder aan de slag met het profileren van het 'merk' AKG om zich nog meer te onderscheiden. De molenaars van het AKG zijn u uiteraard weer gaarne van dienst met goede producten en adviezen. Immers, 'Meel (en meer) haal je nog steeds op de AKG - molen'.

En weer een Gezel-molenaar (in het Zuiden) erbij

Geschreven door Jan, J.G.M. Scheirs

Ten behoeve van zijn toelating tot het Gilde als lid-gezel werd op maandag 28 januari 2019 ook Bart Hoofs (50) uit Hilvarenbeek bij zijn molenaarsactiviteiten gadegeslagen en bevraagd door een kritische ballotagecommissie. Dat gebeurde op de plaatselijke molen De Doornboom.
Behalve de datum waren ook de omstandigheden winters, want tot kort voor de ballotage waren de zeilen nog bevroren en onhandelbaar en dreigde de wind het te laten afweten. Maar een depressie bracht de ommekeer en zoveel wind dat zeilen niet eens nodig waren.
Bart zelf bracht het er prima van af. Hij beleefde daarmee de afsluiting van een periode van bijna dertig jaar, waarin zijn molenbelangstelling zich steeds verder ontwikkelde. Daarbij waren het bedrijfsmatig karakter van de molen en de inhoud van het vak de zaken die hem vanaf het begin het meest interesseerden. Dat werd veroorzaakt door het feit dat hij als leerling meteen al geconfronteerd werd met een werkende korenmolen. Hij gaf daar zelf een vervolg aan door tijdens zijn opleiding veel te gaan praten met molenaars die nog (of weer) beroepsmatig werkten.
Bart heeft een voltijds dienstverband buiten de molenwereld en dus zal hij vooral in de weekenden en als vrijwillig molenaar zijn maalactiviteiten blijven verrichten. Maar als de gelegenheid zich voordoet en tijdens vakanties is Bart ook vaak op de molen te vinden, zoals passanten al vaak hebben kunnen constateren.
Hij streeft er samen met een team van andere Hilvarenbeekse vrijwilligers naar om steeds meer afnemers van molenmeel, tot nu toe voornamelijk bakkers, aan zich te binden. Maar particuliere klanten zijn ook welkom. De wens van Bart voor de toekomst is om zijn kennis van graan, meel en het maalproces zodanig te verdiepen dat hij zijn klanten inhoudelijk nog beter kan adviseren.

Foto: Jan Klerks - (C) 2019

UNESCO erkenning van het molenaarsambacht

Geschreven door John Bruin

Op onderstaande groepsfoto staan ze dan….uw ambachtelijke korenmolenaars…..vol trots en in afwachting van de welverdiende erkenning van het molenaarsambacht door UNESCO.
Op 7 december was de erkenning daar, de molens in Nederland stonden massaal in de vreugdestand om het te vieren. De mannen en vrouw op de foto straalden het al uit, zijn waren al zeker van hun zaak. En waarom ook niet? De bij het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde aangesloten molens leveren immers al meer dan 40 jaar ambachtelijk meel en andere producten van de beste kwaliteit. Voor meel kom je op de molen. Ook (of juist) anno 2017.
Kijk bij Vind een molen bij u in de buurt waar de dichtstbijzijnde AKG-molen staat, herkenbaar aan het bekende schild aan- of in de molen. U kunt hier terecht voor (h)eerlijke producten en deskundig advies!
We verwelkomen u graag op de molen.

 een deel van de AKG-molenaars bijeen op hun najaarsvergadering van 2017

Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg

Geschreven door Bart, B.H.J. (Woudrichem) Mols

De feestdagen staan weer voor de deur, en de nieuwe oogst is al weer enkele maanden van het land en wordt nu volop verwerkt. Uw AKG molenaar heeft weer contracten afgesloten voor de granen voor het komende jaar en kan weer volop malen op de wind, die deze maanden weer wat feller de kop op steekt.
De hype rond superfoods als gojiberries, hennepzaad, tarwegras en vette visoliën is weer wat gaan liggen. De consument verlangt steeds meer weer een eerlijke en normale grondstof voor de dagelijkse boterham. Volkorenmeel is daar een goed voorbeeld van. Uw AKG-molenaar is een van de weinigen die ook daadwerlijk 100% volkorenmeel kan produceren, meel waarvan de kiem en zemelen niet verwijderd zijn.
Naast tarwe is ook de vraag naar de oergranen zoals spelt, emmer en eenkoorn weer wat stijgende.
Uiteraard heeft uw molenwinkel weer verschillende nieuwe producten. Zoals bijvoorbeeld een fraai boek over het zelf bakken van zuurdesembrood. En voor de wintermaanden uiteraard de speculaasmix en alles met wat fijne kerstdagen te maken heeft. Dit alles naast een keur aan kwalitatief hoogwaardige producten.
De molenaars van het AKG zijn u uiteraard weer gaarne van dienst met goede producten en adviezen.
Immers, 'Meel (en meer) haal je nog steeds op de AKG - molen'.

Koninklijke onderscheiding voor AKG-lid Hub van Erve

Geschreven door Jan, J.G.M. Scheirs

Op zaterdag 1 2017 juli ontving Hub van Erve, die al sedert 1980 molenaar is op de Kerkhovense Molen in Oisterwijk, een koninklijke onderscheiding. Hub ontving de onderscheiding (Lid in de Orde van Oranje-Nassau) uit handen van de burgemeester van Oisterwijk en in het bijzijn van zo’n 150 familieleden, vrienden en bekenden. De onderscheiding viel hem ten deel vanwege meerdere maatschappelijke activiteiten, maar toch vooral vanwege zijn niet-aflatende inspanningen op diverse terreinen ten behoeve van het molenbehoud. Zo is Hub niet alleen een overtuigd korenmolenaar, maar is of was hij ook bestuurslid van stichting de Kerkhovense Molen te Oisterwijk, van het Gilde van Vrijwillige Molenaars afdeling Noord-Brabant en van vereniging de Hollandsche Molen. Hij is lid van de adviesraad van de Molenstichting Noord-Brabant en hij was ook instructeur voor aankomende molenaars in deze provincie. Voor deze laatste groep geeft hij nog steeds theorielessen en hij is bovendien voorzitter van de landelijke examencommissie voor vrijwillige molenaars.

Vermeldenswaard in het kader van zijn lidmaatschap van het AKG is tenslotte dat Hub zich samen met anderen die het behoud van historische landbouwgewassen propageren, inzet voor de terugkeer van vergeten graansoorten op onze akkers.
Zo is hij al een samenwerking met bijenhouders aangegaan inzake de teelt van boekweit en onderzoekt hij nu de mogelijkheid om het oude tarwe-landras Gelderse risweit, dat met succes ook op de Brabantse zandgronden geteeld kan worden, te laten herleven en toe te passen bij het bakken van brood.
Het bestuur van het AKG was bij de uitreiking aanwezig in de persoon van Bert van der Voet en wenst Hub van Erve van harte geluk met dit verdiende eerbetoon.

***

Er waait een frisse wind . . .

Geschreven door Bart, B.H.J. (Woudrichem) Mols

Het jaar 2016 is ten einde en het AKG maakt zich op voor 2017. Het 40-jarig jubileum van het AKG zit erop. De belangstelling voor de molens aangesloten bij het AKG is in 2016 sterk toegenomen door alle bijzondere activiteiten die op de verschillende molens van het AKG plaats hebben gevonden.

Een van de belangrijkste jubileumactiviteiten was de broodbakwedstrijd voor thuisbakkers, georganiseerd door het AKG in samenwerking met TV-bakker Robèrt van Beckhoven. Daarnaast zijn er een aantal jubileumartikelen ontwikkeld, zoals een bakkersschort en duurzame draagtassen, grote deegschrapers, vliegers. Het, na de intrede van social media uit beeld geraakte, periodiek Van Haver tot Gort is in dit jaar als eenmalige jubileumuitgave verschenen.

In 2017 zal het AKG zich nog krachtiger positioneren als het gilde waarin vakmolenaars hun krachten hebben gebundeld en het merk 'AKG' als unique selling point naar buiten dragen. Er gaat een frisse wind waaien binnen het AKG, volgend op een discussie hoe het AKG zich in de toekomst het beste kan profileren in waar ze goed in is, en op kan vallen tussen het grote aanbod meelproducten dat op de markt is.
Want bovenal belangrijk zijn de producten van de molenaars, de kwaliteit van de producten en de advisering hieromtrent. Uw AKG-molenaar kan met de hand op het hart zeggen dat hij ook daadwerkelijk echt 100% volkoren tarwemeel kan produceren en leveren. Gezonde, lokale al dan niet biologische voeding neemt immers een steeds belangrijker plaats in het leven van de mens in. Maar de molenaar verkoopt natuurlijk veel meer dan alleen volkoren tarwemeel. Kom er eens om in de molenwinkel bij u in de buurt, te herkennen aan de nieuwe prachtige emaillen schilden van het AKG.

De molenaars van het AKG staan ook in 2017 meer dan voor u klaar (hier op de foto tijdens de najaarsvergadering in Hulshorst).
Heel Holland bakt weer, u toch zeker ook !

Aanwezige leden van het AKG op de najaarsvergadering van 2016 in Hulshorst